Zamknij

81 rocznica rozstrzelania dziesięciu grudziądzan

08:08, 29.10.2020 J.R Aktualizacja: 10:59, 29.10.2020
Skomentuj

Dzisiaj, 29 października przypada 81 rocznica rozstrzelania dziesięciu grudziądzan na początku II wojny światowej.

Z tej okazji o godz. 13.00 Prezydent Maciej Glamowski złoży wiązankę kwiatów pod pomnikiem Pamięci Pomordowanych Polaków przy ul. Piłsudskiego 20. Będą to jedyne obchody tej rocznicy, ponieważ wcześniej zaplanowane uroczystości z powodu pandemii zostały odwołane - mówi Łukasz Piasecki, pełnomocnik ds. koordynacji uroczystości patriotycznych.

Łukasz Piasecki, Radny i pełnomocnik ds. koordynacji uroczystości patriotycznych, historyk mówi o tych dramatycznych dniach:

Dzień 29 X 1939 roku jest bez wątpienia jednym z kluczowych w historii Grudziądza okresu II wojny światowej. Jeszcze przed jej wybuchem, z naciskiem na lata 30-te, antagonizmy między Polakami a Niemcami systematycznie się powiększały i były podsycane, przede wszystkim przez ideologię nazistowską. Jednakże Polacy, używając kolokwializmu „odgryzali się” Niemcom, a w roku 1933 doszło nawet do brutalnych zabójstw dwóch z nich, Adolfa Krumma i Ericha Rieboldta, co odbiło się szerokim echem, przede wszystkim w III Rzeszy. Nie zmienia to jednak faktu, iż przede wszystkim Niemcy, na kanwie rewizjonizmu granic zachodnich oraz własnej teorii o wyższości narodu niemieckiego nad polskim, przygotowywali się do agresji, a duża część z nich była swoistą awangardą, przewodnikami oraz agentami dla wkraczających do Grudziądza (na początku września 1939 roku) wojsk niemieckich.

Wszystko to złożyło się na tragedię grudziądzan o polskich korzeniach, których w zasadzie już od pierwszych dni okupacji prześladowano, szykanowano i co najgorsze, bestialsko mordowano. W szczególności dotyczyło to tych, którzy działali przed wojną w różnych patriotycznych organizacjach, podkreślających polskość Pomorza i Grudziądza. Prawdziwym przełomem był dzień 19 października 1939 roku, gdy wizytę w mieście złożył gdański gauleiter NSDAP, Albert Forster. Ostentacyjnie nawoływał do krwawej rozprawy z Polakami, co następnie przełożyło się na różne antypolskie prowokacje, a w ich ramach liczne aresztowania, i finalnie zbiorowe morderstwa.

10 zakładników, którzy zostali publicznie straceni 29 X 1939 roku poddano najpierw brutalnym torturom w dawnym Internacie Kresowym zamienionym przez Niemców na ciężkie więzienie (obecnie ulica Chopina), a następnie, na mocy sfingowanego procesu przeprowadzonego przez Selbstschutz, przewieziono na miejsce egzekucji (dzisiejsza ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego, na placu przy budynku NOT-u). Tam, na oczach dość licznie i celowo przez Niemców zgromadzonej ludności, zostali bez najmniejszych skrupułów rozstrzelani. Istotne jest także to, że wszyscy byli gorliwymi patriotami, członkami Polskiego Związku Zachodniego. Reprezentowali Oni różne zawody, co pozwala przypuszczać, że w ten sposób Niemcy chcieli zastraszyć i sterroryzować wszystkie grupy społeczne występujące w mieście.

Zamordowani to: Walenty Jakubowski, Władysław Borkowski, Michał Dobrzański, Edmund Baranowski, Jan Dawczyński, Ignacy Gozdowski, Józef Kitkowski, Piotr Leja, Józef Madej i Paweł Michałek. Tuż przed śmiercią pokazali, że nie udało Ich się Niemcom złamać, ponieważ krzyczeli z dumą „Jeszcze Polska nie zginęła!”. Ci, którzy wykazywali potem choćby pozorne czynności życiowe byli przez esesmanów dobijani strzałami z broni krótkiej. Do dzisiaj nie jest jasne gdzie po zakończeniu wojny zostały pogrzebane szczątki tych niewątpliwie zasłużonych mieszkańców Grudziądza, i od lat stanowi to poważną zagadkę dla historyków i pasjonatów dziejów naszego miasta.

Poniżej zdjęcia z inscenizacji tych wydarzeń, która odbyła się w ubiegłym roku w 80 rocznice.

[ZT]73561[/ZT]

(J.R)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(2)

?!?!

8 1

Prezydent złoży wiązankę osobiście, czy wyręczy go strażnik miejski? 09:11, 29.10.2020

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

reo

TikTik

1 5

Znowu Piasecki rozstrzela dzieci pod pomnikiem? 13:40, 29.10.2020

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

0%