Budżet po III kwartałach pokazuje paraliż inwestycyjny. Zadłużenie Grudziądza przekracza 361 mln zł

Prezydent Maciej Glamowski opublikował dane z wykonania budżetu Grudziądza za trzy kwartały 2025 roku, a obraz, jaki się z nich wyłania, jest daleki od optymizmu. Choć władze miasta mogą chwalić się deficytem niższym o ponad 111 mln zł niż planowano, nie jest to powód do dumy. Tak niski deficyt to bezpośredni skutek inwestycyjnego paraliżu – miasto po prostu nie realizuje zaplanowanych zadań rozwojowych.

Zastój na budowach, pieniądze wydawane na bieżąco

Liczby są bezlitosne. Z zaplanowanych na ten rok ponad 226 milionów złotych na wydatki majątkowe (inwestycje), administracja prezydenta Glamowskiego przez dziewięć miesięcy zdołała wydać zaledwie 86,7 mln zł. Oznacza to realizację planu na dramatycznie niskim poziomie 38,3%.

Podczas gdy inwestycje stoją, machina urzędnicza i bieżące utrzymanie miasta działają pełną parą. Na wydatki bieżące wydano już 715,2 mln zł, co stanowi 79,4% planu – czyli ponad dwukrotnie więcej niż w przypadku inwestycji.

Ta rażąca dysproporcja pokazuje, że choć miasto sprawnie wydaje pieniądze na pensje, administrację (77,0% wykonania) i obowiązkowe zadania (np. Rodzina – 85,9% wykonania), to kompletnie zawodzi w kluczowym obszarze, jakim jest rozwój Grudziądza. W niektórych działach, jak Informatyka, przez trzy kwartały nie wydano ani złotówki (0,0% realizacji).

Finansowa wydmuszka – brak kredytów i obligacji

Niska realizacja inwestycji to także porażka w pozyskiwaniu finansowania na nie. Plan budżetowy zakładał pozyskanie ponad 99 mln zł z kredytów i pożyczek. W rzeczywistości miasto pozyskało zaledwie 9,5 mln zł, co stanowi 9,6% planu.

Kompletnym fiaskiem zakończyła się planowana emisja obligacji komunalnych. Z 22 milionów złotych, które miały zasilić budżet, nie pozyskano ani grosza (0,0% realizacji).

Sytuacja jest równie zła po stronie dochodów przeznaczonych na inwestycje. Wpływy ze środków na zadania inwestycyjne pozyskane z innych źródeł wyniosły zero złotych. Pokazuje to, że obiecane projekty rozwojowe finansowane z zewnątrz po prostu nie ruszyły.

Wysoki dług i brak rozwoju

Mimo że miasto nie zaciąga nowych zobowiązań, bo nie realizuje inwestycji, mieszkańcy Grudziądza wciąż muszą mierzyć się z wysokim zadłużeniem. Na koniec września 2025 roku dług miasta z tytułu kredytów, pożyczek i obligacji wynosił 361 174 563,60 zł.

Raport po trzech kwartałach pokazuje więc obraz stagnacji. Prezydent Glamowski może co prawda chwalić się "papierową" nadwyżką operacyjną i niskim deficytem, jednak faktyczny stan finansów jest alarmujący. Pieniądze są "przejadane" na bieżącą działalność, podczas gdy kluczowe dla przyszłości miasta inwestycje leżą odłogiem, a plany finansowania rozwoju okazały się całkowitym fiaskiem.

Mieszkańcy sami mogą przeanalizować informację o wykonaniu budżetu - tutaj

Jakie pytania prezydentowi powinni zadać radni Rady Miejskiej Grudziądza na najbliższej sesji? - podpowiadamy 

PARALIŻ INWESTYCYJNY: Wydatki majątkowe (inwestycje) są zrealizowane na poziomie zaledwie 38,3% planu rocznego. Dlaczego po trzech kwartałach nie wydano nawet połowy zaplanowanych środków? Które konkretnie inwestycje są opóźnione lub wstrzymane i jakie są powody tych opóźnień – czy to problemy z przetargami, brak wykonawców, czy świadoma decyzja o wstrzymaniu zadań?

FINANSOWANIE, KTÓREGO NIE MA: Dlaczego miasto zrealizowało plan pozyskania kredytów i pożyczek tylko w 9,6% i ani w jednym procencie (0,0%) nie zrealizowało planu emisji obligacji komunalnych? Czy banki nie chcą finansować Grudziądza, czy też prezydent celowo nie zaciąga zobowiązań, bo wie, że i tak nie jest w stanie realizować zaplanowanych inwestycji?

UTRACONE ŚRODKI ZEWNĘTRZNE: W budżecie zaplanowano prawie 4,8 mln zł w pozycji "Środki na zadania inwestycyjne pozyskane z innych źródeł". Wykonanie po trzech kwartałach wynosi 0,00 zł. Jakich konkretnie projektów dotyczyły te środki i dlaczego do kasy miasta nie wpłynęła ani złotówka? Czy te środki przepadły?

DZIAŁY "WIDMO": Co dokładnie wydarzyło się w dziale Informatyka, na który zaplanowano ponad 141 tys. zł, a wydano 0,00 zł? Podobnie, skąd tak niska realizacja (1,4%) działu Obrona narodowa, na który planowano ponad 9,2 mln zł?

"KREATYWNY" DEFICYT: Prezydent chwali się deficytem na poziomie zaledwie 7,4 mln zł, podczas gdy planowano 118,8 mln zł. Czy radni nie uważają, że jest to wyłącznie "kreatywna księgowość" wynikająca z faktu, że miasto po prostu nie zrealizowało wydatków inwestycyjnych na kwotę 139,6 mln zł (różnica między planem 226,3 mln a wykonaniem 86,7 mln )?

GOSPODARKA MIESZKANIOWA: Dlaczego wydatki na gospodarkę mieszkaniową są realizowane tak wolno (tylko 37,3% planu)? Jakie remonty lub inwestycje w zasobie komunalnym nie są realizowane?

Dlaczego w niektórych punktach budżet nie jest realizowany?

Analiza dokumentu pokazuje bardzo wyraźną zależność: budżet nie jest realizowany, ponieważ Ratusz nie realizuje zaplanowanych inwestycji.

Problem nie leży po stronie dochodów bieżących (np. z podatków), ponieważ miasto wypracowało nawet nadwyżkę operacyjną (122,5% planu). Problem leży wyłącznie w wydatkach majątkowych i sposobie ich finansowania.

Oto mechanizm, który widać w raporcie:

• Inwestycje stoją: Wydatki majątkowe są na poziomie zaledwie 38,3%. Miasto nie wydaje pieniędzy na zaplanowane zadania rozwojowe.
• Nie potrzeba finansowania: Skoro inwestycje nie są realizowane, miasto nie musi zaciągać pieniędzy na ich pokrycie.
• Brak przychodów "dłużnych": W konsekwencji plan pozyskania pieniędzy z kredytów i pożyczek (tylko 9,6% realizacji) oraz z emisji obligacji (fatalne 0,0% realizacji) leży.
• Brak środków zewnętrznych: Podobnie, skoro projekty inwestycyjne (prawdopodobnie te finansowane z dotacji) nie są realizowane, to miasto nie dostaje na nie refundacji ani zaliczek (stąd 0,0% w "środkach na zadania inwestycyjne pozyskane z innych źródeł" ).

W skrócie: niska realizacja budżetu w wielu punktach (zwłaszcza po stronie przychodów z długu i dotacji) nie jest przyczyną problemów, lecz skutkiem dramatycznie niskiej realizacji wydatków inwestycyjnych.