Rak piersi trójujemny (TNBC) – czym jest?

Rak piersi trójujemny (TNBC) to jeden z najbardziej agresywnych podtypów nowotworu piersi, charakteryzujący się brakiem ekspresji trzech kluczowych receptorów. Ta unikalna biologia sprawia, że jego leczenie jest trudniejsze w porównaniu do innych typów raka piersi, ponieważ nie reaguje na standardowe terapie hormonalne ani celowane na receptor HER2.

Rak piersi trójujemny – co to znaczy?

Rak piersi trójujemny (TNBC) to podtyp nowotworu, w którego komórkach nie stwierdza się obecności receptorów estrogenowych (ER), progesteronowych (PR) ani receptora ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu typu 2 (HER2). Oznacza to, że wzrost guza nie jest stymulowany przez hormony, co uniemożliwia zastosowanie leczenia hormonalnego.

Dlaczego TNBC jest tak agresywny?

Agresywność TNBC wynika bezpośrednio z braku receptorów, co ogranicza opcje terapeutyczne i sprawia, że nowotwór ten rośnie szybciej i ma większą tendencję do dawania przerzutów. Standardowe terapie, skuteczne w innych typach raka piersi, są w tym przypadku bezużyteczne, co wymusza stosowanie intensywnej chemioterapii.

Jakie receptory są nieobecne w raku trójujemnym?

W komórkach raka trójujemnego nie występują trzy kluczowe receptory, które są celem popularnych terapii onkologicznych. Ich brak jest potwierdzany w badaniu immunohistochemicznym (IHC) i definiuje ten podtyp nowotworu. Są to:

• Receptor estrogenowy (ER)
• Receptor progesteronowy (PR)
• Receptor HER2 (ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu typu 2)

Jakie jest ryzyko nawrotu choroby?

Ryzyko nawrotu w przypadku TNBC jest znacząco wyższe niż w innych typach raka piersi, szczególnie w ciągu pierwszych 3-5 lat po zakończeniu leczenia. Ze względu na agresywny charakter choroby, wznowa może mieć gwałtowny przebieg, dlatego kluczowe są regularne i dokładne badania kontrolne.

Objawy raka trójujemnego – na co zwrócić uwagę?

Najczęstszym objawem raka trójujemnego jest wyczuwalny w piersi guzek, który zazwyczaj jest twardy, niebolesny i ma nieregularne granice. Objawy TNBC nie różnią się znacząco od innych typów raka piersi, dlatego każda niepokojąca zmiana wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.

Guzek będący objawem TNBC jest często opisywany jako twarda, nieruchoma zmiana pod palcami. W przeciwieństwie do łagodnych torbieli, rzadko powoduje ból na wczesnym etapie, co może opóźniać diagnozę.

Inne niepokojące zmiany w wyglądzie piersi

Oprócz guzka, inne symptomy, które mogą wskazywać na rozwój nowotworu, obejmują szeroki zakres zmian wizualnych i fizycznych. Należą do nich:

• Zmiana kształtu, wielkości lub konturu piersi.
• Wciągnięcie brodawki sutkowej lub skóry.
• Zaczerwienienie, obrzęk lub pogrubienie skóry (tzw. „skórka pomarańczowa”).
• Nietypowa wydzielina z brodawki, zwłaszcza krwista.
• Ból piersi lub okolicy pachy, który nie jest związany z cyklem menstruacyjnym.

Czy TNBC dotyka częściej młode kobiety?

Tak, statystyki medyczne wskazują, że rak piersi trójujemny jest częściej diagnozowany u kobiet przed 40. rokiem życia w porównaniu z innymi podtypami tego nowotworu. Jest również częściej powiązany z mutacjami genetycznymi, takimi jak mutacja w genie BRCA1.

Diagnostyka TNBC – jakie badania są kluczowe?

Kluczowe w diagnostyce TNBC są badania obrazowe, takie jak USG i mammografia, a następnie biopsja gruboigłowa, która pozwala na pobranie materiału do badania immunohistochemicznego (IHC). To właśnie badanie IHC ostatecznie potwierdza brak trzech receptorów i pozwala postawić ostateczną diagnozę.

Rola USG, mammografii i biopsji w diagnozie

Proces diagnostyczny jest wieloetapowy i każdy element odgrywa inną rolę. USG piersi i mammografia to podstawowe badania obrazowe, które pozwalają zlokalizować i ocenić podejrzaną zmianę. Biopsja jest z kolei niezbędna do pobrania próbki tkanki, która następnie trafia do analizy histopatologicznej.

Badania immunohistochemiczne (IHC) jako potwierdzenie

Badanie IHC jest decydującym krokiem w diagnostyce TNBC. Polega ono na specjalistycznym barwieniu pobranej tkanki w celu identyfikacji obecności lub braku receptorów ER, PR i HER2. Wynik „trójujemny” jest podstawą do zaplanowania odpowiedniego, celowanego leczenia.

Ile kosztują badania diagnostyczne TNBC?

Koszty prywatnej diagnostyki raka piersi trójujemnego mogą być znaczące, a ich suma zależy od zakresu procedur. Orientacyjne ceny poszczególnych badań to:

• USG piersi: 150–250 zł
• Mammografia: 100–200 zł
• Biopsja gruboigłowa: od 400 zł
• Badania immunohistochemiczne (IHC): 1000–1500 zł
• Rezonans magnetyczny (MRI) piersi: 700–1500 zł

Życie po leczeniu – jak wyglądają kontrole?

Po zakończeniu intensywnego leczenia raka trójujemnego pacjentki wchodzą w okres regularnych, wieloletnich kontroli medycznych. Celem jest wczesne wykrycie ewentualnego nawrotu choroby oraz monitorowanie długoterminowych skutków ubocznych terapii.

Jak często należy wykonywać badania kontrolne?

Częstotliwość badań kontrolnych jest największa w pierwszych latach po leczeniu, kiedy ryzyko nawrotu jest najwyższe. Harmonogram wizyt i badań (takich jak USG, mammografia czy rezonans magnetyczny) jest ustalany indywidualnie przez lekarza onkologa, zwykle co 3-6 miesięcy przez pierwsze 2-3 lata, a następnie rzadziej.

Wsparcie i rehabilitacja po zakończeniu leczenia

Kompleksowa opieka po leczeniu TNBC obejmuje nie tylko badania kontrolne, ale również wsparcie w innych obszarach. Kluczowe znaczenie mają rehabilitacja fizyczna, pomagająca odzyskać sprawność, oraz wsparcie psychologiczne, które jest niezbędne w radzeniu sobie z emocjonalnymi i psychicznymi skutkami choroby.

Źródła:

https://szczytnycel.pl/blog/rak-piersi-trojujemny-tnbc-czym-jest-objawy-koszty

https://szczytnycel.pl/blog/her2-dodatni-rak-piersi-leczenie-koszty-pomoc

https://szczytnycel.pl/blog/test-oncotype-dx-breast-recurrence-score-dla-pacjentek-we-wczesnej-fazie-raka-piersi-ile-kosztuje