Wyjątkowe zaćmienie Krwawego Superksiężyca już 7 września. Zobacz, jak i gdzie obserwować je w Grudziądzu

Wieczorem 7 września 2025 roku mieszkańcy Grudziądza i okolic będą świadkami niezwykłego spektaklu na niebie. Dojdzie wtedy do całkowitego zaćmienia Księżyca, które zbiegnie się z jego superpełnią. Oznacza to, że na niebie pojawi się tzw. Krwawy Superksiężyc – zjawisko łączące w sobie powiększoną tarczę Srebrnego Globu z jego intensywnie czerwoną barwą. Dla miłośników astronomii i fotografii to jedna z tych nocy, których nie można przegapić.

Skąd bierze się „krwawy” Księżyc?

Zaćmienie Księżyca ma miejsce, gdy Słońce, Ziemia i Księżyc ustawią się w jednej linii. Nasza planeta znajduje się wtedy dokładnie między gwiazdą a swoim naturalnym satelitą, rzucając na niego cień i odcinając dopływ bezpośredniego światła słonecznego.

Charakterystyczna, czerwona barwa to efekt rozproszenia światła w ziemskiej atmosferze. Gdy promienie słoneczne przechodzą przez atmosferę, krótsze fale świetlne (niebieskie i fioletowe) są rozpraszane, a dłuższe (czerwone i pomarańczowe) uginają się i docierają do powierzchni Księżyca. Odbite od niego, wracają do naszych oczu, nadając mu rudawy blask.

Odcień „krwawego Księżyca” może być różny – od głębokiej czerwieni po jasną pomarańcz. Zależy to od aktualnego stanu ziemskiej atmosfery, czyli jej przejrzystości, wilgotności czy ilości pyłów wulkanicznych. We wrześniu 2025 roku efekt ten będzie dodatkowo wzmocniony, ponieważ Księżyc znajdzie się w perygeum, czyli punkcie orbity najbliższym Ziemi. Jego tarcza będzie wydawać się większa i jaśniejsza niż zwykle, co nazywamy superpełnią.

Harmonogram zjawiska dla Grudziądza (7 września 2025)

Zaćmienie będzie procesem trwającym kilka godzin, jednak jego kluczowe fazy rozegrają się tuż po zmroku. Warto pamiętać, że Księżyc wzejdzie już częściowo zaćmiony. Poniżej znajdują się precyzyjne godziny dla obserwatorów w Grudziądzu i okolicach:

• 18:27 – Początek zaćmienia częściowego (Księżyc wciąż znajduje się pod horyzontem).
• ok. 19:17 – Wschód Księżyca w Grudziądzu. Srebrny Glob pojawi się nad wschodnim horyzontem, będąc już w widocznej fazie zaćmienia częściowego.
• 19:31 – Początek zaćmienia całkowitego. To moment, w którym cała tarcza Księżyca zanurzy się w cieniu Ziemi. Będzie on wtedy bardzo nisko, na wysokości zaledwie 2 stopni nad horyzontem.
• 20:12 – Maksimum zaćmienia. Księżyc przybierze najgłębszą, czerwoną barwę. Znajdzie się na wysokości około 8 stopni nad horyzontem, co przy bezchmurnej pogodzie zapewni doskonałą widoczność.
• 20:53 – Koniec zaćmienia całkowitego. Księżyc zacznie powoli wychodzić z cienia Ziemi.
• 21:56 – Koniec zaćmienia częściowego. Tarcza Księżyca znów będzie w pełni oświetlona przez Słońce.
• 22:56 – Koniec zaćmienia półcieniowego (faza praktycznie niezauważalna gołym okiem).

Dlaczego to zaćmienie jest tak wyjątkowe?

Tegoroczne zjawisko wyróżnia się z kilku powodów. Po pierwsze, faza całkowita potrwa aż 1 godzinę i 22 minuty, co daje mnóstwo czasu na obserwacje i fotografowanie. Jest to również jedyne całkowite zaćmienie Księżyca widoczne z Polski w 2025 roku.

Polska jest jednym z najlepszych miejsc w Europie do obserwacji, ponieważ będziemy mogli podziwiać całą fazę całkowitą – od jej początku aż do końca. Zjawisko będzie w pełni widoczne również w Azji, a częściowo w Afryce i Australii. Mieszkańcy obu Ameryk tym razem go nie zobaczą.

Wyzwanie: niska pozycja Księżyca nad horyzontem

Największym wyzwaniem dla obserwatorów w Grudziądzu będzie niska pozycja Księżyca, zwłaszcza na początku fazy całkowitej. Kluczowy będzie wybór miejsca z idealnie odsłoniętym wschodnim i południowo-wschodnim horyzontem. Warto poszukać wzniesień, pól za miastem lub miejsc z dala od wysokich budynków i drzew.

Zalety niskiej pozycji:

• Idealne warunki do astrofotografii krajobrazowej – Księżyc można wkomponować w kadr z elementami pejzażu, takimi jak drzewa, wieże kościołów czy charakterystyczne budowle.
• Złudzenie optyczne – Księżyc tuż nad horyzontem wydaje się znacznie większy, co potęguje wrażenie.
• Wady niskiej pozycji:
• Zanieczyszczenie atmosfery – światło przechodzi przez grubszą warstwę powietrza, co może nieznacznie osłabić kontrast i ostrość.
• Przeszkody terenowe – nawet niewielkie pagórki, drzewa czy chmury mogą zasłonić widok.

Jak przygotować się do fotografowania? Poradnik

Dla tych, którzy chcą uwiecznić to zjawisko, kluczowe będzie odpowiednie przygotowanie.

• Sprzęt: Najlepiej sprawdzi się aparat z trybem manualnym. Do zdjęć samej tarczy Księżyca potrzebny będzie teleobiektyw (ogniskowa 300 mm i więcej). Chcąc pokazać Księżyc jako element krajobrazu, można użyć krótszych ogniskowych.
• Statyw: To absolutna podstawa. Musi być stabilny, aby uniknąć poruszonych zdjęć przy długich czasach naświetlania. Warto używać wężyka spustowego lub samowyzwalacza.
• Planowanie kadru: Aplikacje takie jak PhotoPills czy Stellarium pozwalają precyzyjnie zaplanować, gdzie i o której godzinie wzejdzie Księżyc. Dzięki temu można wcześniej znaleźć idealne miejsce i skomponować kadr, np. z grudziądzkimi spichlerzami w tle.
• Kompozycja: Nie skupiaj się wyłącznie na Księżycu. Wprowadzenie do kadru ciekawego pierwszego planu – samotnego drzewa, wieży czy linii horyzontu – nada zdjęciu kontekst i sprawi, że będzie ono unikalną opowieścią.

Praktyczne wskazówki w terenie:

• Ciepłe ubranie: Wrześniowe noce bywają chłodne. Ubierz się na cebulkę.
• Ochrona przed owadami: Zabierz ze sobą repelent na komary.
• Latarka: Najlepiej czołowa z czerwonym światłem, które nie oślepia i pozwala oczom przyzwyczaić się do ciemności.
• Zapasowe baterie: Niskie temperatury szybko wyczerpują akumulatory.
• Cierpliwość: Fotografowanie zjawisk astronomicznych to test cierpliwości. Daj sobie czas i ciesz się widowiskiem.

Zaćmienie Księżyca 7 września 2025 roku to niepowtarzalna okazja do obserwacji kosmicznego spektaklu na naszym, grudziądzkim niebie. Przygotujcie lornetki, aparaty i trzymajcie kciuki za bezchmurną pogodę. Przed nami ponad 80 minut magii, której nie warto przegapić.

Zachęcamy do przesyłania zdjęć na adres [email protected] . Najlepsze zdjęcia opublikujemy na portalu.