Rola sędziego w piłce nożnej. Co właściwie robi na boisku?

Wbrew pozorom musiało upłynąć kilka lat, zanim sędziowie na stałe wpisali się w krajobraz piłki nożnej. Jakie jednak zadania mają oni na boisku i dlaczego ich obecność na murawie jest tak istotna?

Sędzia wcale nie był w futbolu od samego początku

Początki piłki nożnej jako odrębnej dyscypliny były niezwykle chaotyczne. Chociaż z biegiem lat rozgrywki stawały się coraz bardziej profesjonalne, a zasady stawały się coraz bardziej jednolite, w niektórych aspektach nadal panowały reguły, które dzisiaj można byłoby nazwać „podwórkowymi”. Jedną z nich było rozstrzyganie boiskowych sporów czy fauli przez… kapitanów poszczególnych drużyn.

Obecnie jest to nie do pomyślenia, lecz nawet w pierwszych zasadach spisanych w 1863 roku nie wspominano nic o arbitrze. Sędziowie zaczęli pojawiać się dopiero od roku 1871, kiedy zorganizowano pierwszą edycję Pucharu Anglii. Trzeba przyznać, że oficjalni sędziowie pojawili się stosunkowo szybko w regułach futbolu. Szybciej niż chociażby rzut z autu czy poprzeczki, których zaczęto używać dopiero cztery lata później.

Zadania sędziego na boisku – nie tylko odgwizdywanie fauli

Najważniejszym zadaniem każdego arbitra jest oczywiście zarządzanie całym spotkaniem i ocena spornych sytuacji. Jeśli dojdzie do przewinienia, jego rolą jest wstrzymanie gry za pomocą gwizdka oraz sklasyfikowanie zajścia. Może postawić na zwykłe podyktowanie rzutu wolnego, słowne upomnienie, ostrzeżenie w postaci żółtej kartki, a nawet pokazanie czerwonej kartki, co oznacza usunięcie danego gracza z boiska. W przypadku takich stron, jak Betfan kod promocyjny może pomóc Ci w śledzeniu statystyk spotkań rozstrzyganych przez poszczególnych arbitrów.

Sędziowie – zarówno główni, jak i liniowi – w trakcie meczu oraz wokół niego mają jednak o wiele więcej zajęć, o których warto pamiętać. Oto kilka przykładów:

• uznawanie lub nieuznawanie goli;
• zgłaszanie pozycji spalonej;
• zarządzanie przerw w grze, na przykład na nawodnienie się lub przeprowadzenie zmian;
• wzywanie sztabu medycznego, jeśli jeden z zawodników ucierpiał na boisku;
• losowanie stron oraz drużyny, które rozpocznie spotkanie;
• zapobieganie awanturom na boisku i wyciąganie konsekwencji, jeśli takie się przydarzą;
• dbanie o bezpieczeństwo zawodników i uczestników widowiska, np. wstrzymywanie spotkania, jeśli widoczność będzie niezadowalająca lub warunki nie pozwalają na grę;
• tworzenie protokołu meczowego, który jest podstawą do uznania meczu oraz wyciągania dalszych konsekwencji np. z brutalnych fauli lub bezpośrednich ataków na arbitra.

Sędzia nie jest przezroczysty. Co w momencie, jeśli piłka go uderzy?

Jedną ze świętych zasad futbolu jest nietykalność cielesna arbitra. Jeśli któryś z piłkarzy nagle złapie sędziego, popchnie go lub przewróci, niemal w każdej sytuacji (jeśli nie było to przypadkowe) kończy się to czerwoną kartką. Sam sędzia jednak również może przypadkowo ingerować w przebieg meczu.

Jeśli dla przykładu kopnięta piłka uderzy w sędziego, opcji może być kilka. W wielu okolicznościach gra toczy się dalej, szczególnie jeśli futbolówka po prostu zrykoszetowała. Jeśli jednak kontakt wstrzymał dobrze zapowiadającą się akcję dla jednej z drużyn, arbiter może wstrzymać grę i zarządzić rzut sędziowski. To jedyny sposób na zadośćuczynienie poszkodowanej w takiej sytuacji ekipie.