ZUS prześwietlił ponad 21 tysięcy zwolnień lekarskich w Kujawsko-Pomorskiem

Do końca września 2025 roku  do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w regionie wróciło aż 11,7 mln zł. To efekt skutecznych kontroli zwolnień lekarskich i obniżeniu świadczeń po ustaniu zatrudnienia. 
Jak się okazuje, niektórzy wciąż traktują chorobowe jak okazję do dorobienia lub wyjazdu na wakacje.

ZUS nie tylko wypłaca świadczenia chorobowe, ale też sprawdza, czy otrzymują je osoby, którym rzeczywiście przysługują. Kontrole obejmują zarówno sposób wykorzystania zwolnień lekarskich, jak i prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy. Od stycznia do września 2025 roku oddziały ZUS w Bydgoszczy i Toruniu przeprowadziły ponad 21,2 tys.  kontroli. W wyniku tych działań wstrzymano wypłatę 1,2 tys. zasiłków o łącznej wartości ponad 2,2 mln zł. Dodatkowo obniżono świadczenia po ustaniu zatrudnienia o 9,5 mln zł, co oznacza, że do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wróciło łącznie 11,7 mln zł - informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

ZUS przypomina: zwolnienie to nie urlop ani sposób na dorabianie do pensji

ZUS przypomina, że okres na jaki zostało wystawione zwolnienia lekarskiego nie jest czasem, którym ubezpieczony może swobodnie dysponować, tak jak np. urlopem wypoczynkowym. Zwolnienia lekarskie ma na celu odzyskanie zdolności do pracy, a nie wykonywanie dodatkowej pracy, zarabianie czy wyjazd na wakacje. Osoba niezdolna do pracy z powodu choroby może podejmować jedynie zwykłe czynności życia codziennego oraz te, które są związane z jej stanem zdrowia, np. może pójść na wizytę do lekarza, udać się do apteki  czy po podstawowe zakupy spożywcze. Jeśli ZUS stwierdzi nieprawidłowości w trakcie kontroli, ma podstawę do wydania decyzji o odmowie prawa do zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego. Odmowa obejmuje cały okres zwolnienia lekarskiego, w czasie którego pojawiły się nieprawidłowości lub świadczenia rehabilitacyjnego za pełen miesiąc, w którym je stwierdzono.  

W przypadku, gdy świadczenie zostało już wypłacone, ubezpieczony jest zobowiązany do jego zwrotu. Z kolei w ramach kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, jeżeli lekarz orzecznik ZUS uzna, że stan zdrowia ubezpieczonego pozwala na powrót do pracy, zwolnienie lekarskie zostaje skrócone, a prawo do zasiłku przysługuje jedynie do dnia badania.

Nadużycia w regionie

Kontrole zwolnień lekarskich w województwie kujawsko-pomorskim pokazały, że część ubezpieczonych traktuje chorobowe jako okazję do dodatkowego zarobku lub wypoczynku w ciepłych krajach. Bydgoski ZUS ujawnił liczne przypadki niewłaściwego wykorzystywania zwolnień.

Podczas jednej z kontroli okazało się, że pracownik uzdrowiska, mimo orzeczonej niezdolności do pracy, uczestniczył w posiedzeniach rady nadzorczej. Inna osoba została zastana w miejscu pracy przy biurku i tłumaczyła, że nie wykonuje żadnych czynności związanych z jej zatrudnieniem, a jedynie przegląda strony internetowe. Swoją obecność w firmie wyjaśniała tym, że jest to również jej miejsce zamieszkania. Jedna z ubezpieczonych w czasie zwolnienia pojechała na wycieczkę na Cypr zorganizowaną przez pracodawcę ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Kolejne naruszenie prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego to przypadek mężczyzny, który w okresie chorobowego prowadził imprezy okolicznościowe jako konferansjer i DJ oraz zamieszczał w internecie materiały promujące swoją działalność.

Z kolei toruński oddział ZUS również odnotował liczne przypadki nadużyć podczas zwolnień lekarskich. Jeden z ubezpieczonych w trakcie zwolnienia lekarskiego zamieszczał ogłoszenia w portalach internetowych, że wykonuje okolicznościowe sesje zdjęciowe, w tym plenerowe podczas ślubów, wesel i innych imprez. Inny, korzystając ze zwolnienia, naprawiał ogrodzenie swojej posesji i tłumaczył, że praca na świeżym powietrzu pomaga mu w walce ze stresem. Była też osoba, która w czasie chorobowego zorganizowała i wzięła udział w przyjęciu typu baby shower. Inny ubezpieczony, pobierający świadczenie rehabilitacyjne w związku z chorobą kręgosłupa, wybrał się samochodem jako kierowca na lotnisko oddalone o 300 kilometrów od miejsca zamieszkania, aby odebrać członka rodziny.

Skuteczność rośnie dzięki zgłoszeniom

Skuteczność kontroli rośnie, między innymi dzięki sygnałom, które trafiają do ZUS-u,  często od osób, które zauważają nieprawidłowości. Coraz więcej takich kontroli jest wynikiem anonimowych zgłoszeń.

Warto przypomnieć, że kontrolę wykorzystywania zwolnień lekarskich mogą przeprowadzić także pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 ubezpieczonych. Najczęściej takie kontrole wykonują w ich imieniu pracownicy działu kadr.