Wiemy skąd jest smog w Grudziądzu. Zespół ds. opracowania polityki antysmogowej podsumował I etap prac

Powołany przez Prezydenta Macieja Glamowskiego w 2020 roku Zespół ds. opracowania polityki antysmogowej podsumował I etap prac nad budową strategii ograniczenia niskiej emisji w Grudziądzu. Zadaniem Zespołu jest opracowanie programu redukcji zanieczyszczeń powietrza w Mieście. W pierwszym etapie Zespół podsumował podjęte działania, określił, jak dużo zanieczyszczeń emitowanych jest do atmosfery w Grudziądzu oraz zidentyfikował źródła tych emisji.

Przedstawione materiały pokazały, że smog jest dużym problemem w Grudziądzu, gdzie mieszkańcy oddychają powietrzem, które jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych w województwie kujawsko-pomorskim.

Wykres. Niska emisja - roczne emisje zanieczyszczeń na jednostkę powierzchni

Źródło: Grudziądz – dane własne zespołu; Bydgoszcz, Toruń,  Włocławek - Roczna ocena jakości powietrza w województwie kujawsko-pomorskim” -  raport GIOŚ za rok 2019

W samym Grudziądzu problem zanieczyszczonego powietrza najbardziej dotyka mieszkańców centrum, co obrazują poniższe grafiki. Wynika to z dużej ilości źródeł niskiej emisji znajdującej się w starej substancji mieszkaniowej, gdzie mieszkają osoby ubogie energetycznie.

PM 10 to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek, których średnica nie przekracza 10 mikrometrów. Jest szkodliwy z uwagi na zawartość toksycznych substancji takich jak np. benzopireny, furany, dioksyny. W Grudziądzu 36% ogólnej emisji PM 10 zlokalizowane jest w Centrum, na os. Wyzwolenia oraz Duży i Mały Kuntersztyn. Spowodowane jest to dużą koncentracją źródeł niskiej emisji na stosunkowo niewielkiej przestrzeni.

Benzo[a]piren (BaP) to związek z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, jeden z głównych składników zanieczyszczenia powietrza wywołanego przez niską emisję, przyczyniający się m.in. do zachorowań na nowotwory. Tak duża obecność BaP (43%) w ścisłym centrum miasta spowodowana jest dużą ilością źródeł niskiej emisji oraz złą jakością spalanego paliwa.

Główną przyczyną zanieczyszczenia powietrza w Grudziądzu jest niska emisja, czyli indywidualne źródła ogrzewania, potocznie zwane „kopciuchami”. W wyniku przeprowadzenia badań ankietowych źródeł ogrzewania budynków oraz informacji otrzymanych od instytucji zarządzającymi nieruchomościami ustalono, że na terenie miasta 407 budynków wielorodzinnych posiada 4.589 pieców kaflowych na paliwo stałe, 105 pieców kaflowych z wkładkami elektrycznymi, 1.326 lokali posiada centralne ogrzewanie na gaz a 110 centralne ogrzewanie na paliwa stałe. Do miejskiej sieci ciepłowniczej podłączonych jest 945 budynków, 3.127 budynków posiada własne ogrzewanie gazowe, 2.814 ma ogrzewanie na paliwa stałe, a 62 budynki posiadają inne ogrzewanie.

Całkowite zapotrzebowanie na moc cieplną w Grudziądzu wynosi 302,6 MW, w tym:

• 178,2 MW (59%) indywidualne źródła ciepła,
• 124,2 MW (41%) ciepło dostarczane przez Grupę OPEC.

Po I etapie prac nad Polityką antysmogową w Grudziądzu mamy wiedzę na temat liczby źródeł ciepła oraz znamy zapotrzebowanie na moc cieplną. Ilość źródeł niskiej emisji powinna podlegać corocznej weryfikacji i kontroli.

Kolejnym krokiem będzie przygotowanie Programu Ograniczenia Niskiej Emisji w Grudziądzu i przyjęcie go przez Radę Miejską. Działania zapisane w Programie pozwolą na systemowe ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery, poprzez kompleksową likwidację istniejących, nieefektywnych źródeł ciepła. Zdając sobie sprawę z zakresu wyzwań, kluczową kwestią są źródła ich finansowania. Niezbędne będą tu środki zapowiadane przez Rząd, gdyż mówimy o kwotach przekraczających możliwości lokalnego samorządu.