RIO umywa ręce w sprawie dotacji? Izba nie planuje kontroli mimo sygnałów o łamaniu prawa

W odpowiedzi na pytania naszej redakcji dotyczące możliwych nieprawidłowości przy rozliczaniu dotacji oświatowych, Regionalna Izba Obrachunkowa w Bydgoszczy przedstawiła swoje stanowisko. Z pisma wynika, że Izba nie zajmowała się interpretacją przepisów w sprawie dotacji za nieobecne dzieci, a w ostatnich latach nie otrzymywała skarg od placówek. Jednocześnie RIO przypomina o wynikach kontroli z 2021 roku, która wykazała inne błędy w grudziądzkim systemie dotacji.

Nasza redakcja, w odpowiedzi na sygnały od dyrektorów niepublicznych placówek oświatowych, zwróciła się do RIO z serią pytań. Dotyczyły one praktyki stosowanej przez Prezydenta Grudziądza, polegającej na żądaniu zwrotu dotacji za dzieci, które w okresie wypowiedzenia umowy nie były fizycznie obecne w przedszkolu. Poniżej przedstawiamy kluczowe informacje uzyskane w oficjalnym piśmie od Macieja Słomińskiego, Zastępcy Prezesa RIO w Bydgoszczy.

RIO nie interpretuje przepisów na wniosek prasy

Na kluczowe pytanie o oficjalne stanowisko w sprawie naliczania dotacji dla dziecka fizycznie nieobecnego, Izba odpowiedziała jednoznacznie. RIO do tej pory nie zajmowała stanowiska w sprawie interpretacji tych przepisów.

W piśmie podkreślono, że Izba udziela wyjaśnień dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych wyłącznie na wystąpienie uprawnionych do tego podmiotów, takich jak jednostki samorządu terytorialnego, a nie na wniosek mediów.

Brak skarg, ale są zalecenia z przeszłości

Mimo sygnałów o niezadowoleniu dyrektorów, które dotarły do naszej redakcji, oficjalne dane RIO pokazują inny obraz. W ciągu ostatnich trzech lat do Izby nie wpływały żadne skargi ani wnioski od placówek oświatowych lub ich organów prowadzących, które dotyczyłyby nieprawidłowości przy rozliczaniu dotacji przez Miasto Grudziądz.

Jedyna korespondencja w tym temacie w 2025 roku dotyczyła uchwały Rady Miejskiej w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji. Jak już informowaliśmy na naszym portalu, uchwała ta została w części unieważniona przez Kolegium Izby.

[ZT]95402[/ZT]

Najważniejsze informacje dotyczą jednak kompleksowej kontroli finansów miasta z 2021 roku. W jej wyniku RIO przekazała miastu konkretne zalecenia dotyczące dotacji oświatowych:

• Nakazano ponownie przeliczyć i wypłacić prawidłową kwotę dotacji (wraz z odsetkami) dla (nazwa przedszkola znana redakcji) za 2020 r. oraz dla (nazwa przedszkola znana redakcji) za okres styczeń-marzec 2021 r. Powodem było nieuwzględnienie w naliczeniach odpowiedniej wagi dla uczniów niepełnosprawnych. Z naszych informacji wynika, że miasto do dzisiaj nie wykonało zaleceń RIO.
• Zalecono podjęcie działań w celu odzyskania nadpłaconej dotacji od jednego z przedszkoli.
• Zwrócono uwagę na nieterminowe przekazywanie transz dotacji oświatowej przez miasto.

Czy będą nowe kontrole?

W związku z przedstawionymi przez naszą redakcję wątpliwościami, zapytaliśmy również o możliwość podjęcia działań z urzędu. Odpowiedź Izby jest klarowna:

• RIO nie planuje w najbliższym czasie kontroli doraźnych we wskazanym zakresie.

Komentarz redakcyjny: Niepokojąca bierność organu kontroli

Postawa Regionalnej Izby Obrachunkowej w tej sprawie budzi nasze głębokie zdziwienie. RIO jest kluczowym organem nadzorującym finanse samorządów, a jej rolą jest stanie na straży legalności wydatków publicznych. Tymczasem w odpowiedzi na jasno przedstawiony problem, w którym istnieje podejrzenie systemowego łamania prawa przez organ wykonawczy miasta, Izba przyjmuje postawę bierną. Mało tego zalecenia jakie RIO wystosowało do grudziądzkiego samorządu po kompleksowej kontroli finansów miasta z 2021 roku do dzisiaj nie zostały wykonane.

W naszych pytaniach wyraźnie wskazaliśmy, że dyrektorzy placówek niepublicznych obawiają się wchodzić w spór z prezydentem z uwagi na ryzyko nasilonych kontroli i innych form nacisku. Brak oficjalnych skarg, na który powołuje się RIO, może być więc nie dowodem na brak problemu, lecz symptomem obaw panujących w środowisku oświatowym.

Trudno oprzeć się wrażeniu, że system kontroli staje się w tym punkcie iluzoryczny. Oczekiwanie, że organ samorządowy, który według naszych informacji nagina prawo, sam zwróci się do RIO z prośbą o interpretację legalności własnych działań, jest naiwnością. Pozostawia to furtkę do kontynuowania praktyk budzących poważne wątpliwości prawne, bez realnej groźby interwencji ze strony instytucji, która została powołana właśnie do tego, by takim sytuacjom zapobiegać.

Zwrócimy się do Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Oświaty z prośbą o komentarz. Do tematu wrócimy.