Chaos i niekompetencja w Ratuszu? RIO ponownie bezlitośnie unieważnia uchwałę Rady Miejskiej Grudziądza

Regionalna Izba Obrachunkowa (RIO) w Bydgoszczy po raz kolejny zadała bolesny cios grudziądzkim urzędnikom i radnym, stwierdzając nieważność kluczowych fragmentów uchwały dotyczącej finansowania niepublicznych placówek oświatowych. Uchwała Kolegium RIO Nr XV/69/2025 z dnia 28 maja 2025 roku obnaża prawne fiasko uchwały Nr XIX/141/25 Rady Miejskiej Grudziądza z dnia 30 kwietnia 2025 roku. Kwietniowa uchwała Rady Miejskiej była próbą "naprawienia" wcześniejszej uchwały w sprawie finansowania oświaty niepublicznej (Nr XVI/124/25 z 26 lutego 2025 r.), którą RIO już częściowo unieważniła miesiąc wcześniej. Skala i charakter powtarzających się błędów rodzą poważne pytania o jakość procesu legislacyjnego w mieście i kompetencje osób za niego odpowiedzialnych.

Rada próbowała zmienić... nieistniejące przepisy

Najnowsza decyzja RIO bezlitośnie punktuje, że Rada Miejska Grudziądza w uchwale z 30 kwietnia 2025 roku próbowała dokonać zmian w przepisach, które... już nie istniały. Izba stwierdziła nieważność § 1 pkt 4, pkt 5 oraz pkt 6 uchwały Nr XIX/141/25. Powód? Te punkty miały na celu uchylenie lub zmianę zapisów (§ 9 ust. 8, § 9 ust. 10 oraz § 10 ust. 1) wcześniejszej uchwały z 26 lutego 2025 roku (Nr XVI/124/25). Problem w tym, że te konkretne paragrafy lutowej uchwały zostały już uznane za nieważne przez RIO w jej rozstrzygnięciu nadzorczym z 26 marca 2025 roku (uchwała Nr VIII/39/2025).

[ZT]95427[/ZT]

Jak czytamy w uzasadnieniu RIO, "Rada Miejska Grudziądza (...) dokonała zmiany nieistniejącego zakresu aktu prawa miejscowego". Co więcej, próbując ustalić nową treść § 9 ust. 10 uchwały lutowej, Rada... przywróciła ją do brzmienia, które wynikało z wcześniejszej interwencji RIO, co Izba uznała za "nieuprawnioną modyfikację w zakresie mocy obowiązującej tej jednostki redakcyjnej". RIO podkreśla, że stwierdzenie nieważności uchwały ma skutek prawny z mocą ex tunc, czyli od samego początku, czyniąc akt "niebyłym" – tak jakby nigdy nie został podjęty. Nie można więc uchylać ani zmieniać przepisów, które już nie obowiązują.

Wiceprezydent Róża Lewandowska w pisemnych wyjaśnieniach oraz reprezentujący Prezydenta radca prawny Krzysztof Sadowski podczas posiedzenia Kolegium RIO, argumentowali, że uchwałę z 30 kwietnia podjęto przed uprawomocnieniem się marcowego rozstrzygnięcia RIO, a po jego uprawomocnieniu zmiany stały się "bezprzedmiotowe". Mimo to, RIO zdecydowała o stwierdzeniu nieważności wskazanych części uchwały kwietniowej.

Echo wcześniejszych błędów i kolejna kontrowersyjna uchwała

Warto przypomnieć, że już marcowa interwencja RIO (unieważniająca częściowo uchwałę z 26 lutego) była druzgocąca. Izba wytknęła wówczas miastu szereg rażących naruszeń prawa, w tym:

• Samowolne przyznanie Prezydentowi nieograniczonych uprawnień do żądania "dodatkowych informacji i wyjaśnień" przy rozliczaniu dotacji.
• Wprowadzenie niejasnego obowiązku korzystania z systemu IT "wskazanego przez gminę", bez żadnych szczegółów.
• Próbę samodzielnego ustalenia zakresu kontroli finansowej, do czego Rada nie ma uprawnień.
• Niezgodne z ustawą regulowanie 15-dniowego terminu zwrotu dotacji po likwidacji placówki.

Głosami radnych Koalicji Obywatelskiej przegłosowano kolejną, poprawioną uchwałę dotyczącą trybu kontroli w niepublicznych placówkach oświatowych. Prezydent Maciej Glamowski oraz reprezentujący Ratusz mecenas przekonywali wówczas, że uchylenia wskazane przez RIO miały charakter "techniczny". Prezydent stanowczo podkreślał konieczność kontroli placówek niepublicznych korzystających z wielomilionowych dotacji, argumentując, że kontrola powinna odbywać się na warunkach organu przyznającego środki i porównując ją do kontroli, jakim poddawany jest Urząd Miejski.

Argumentacja ta nie przekonała jednak części radnych. Radny Roman Sarnowski, głosując przeciw, wskazywał, że zapisy nowej uchwały nadal nie precyzują wystarczająco sposobu kontroli, co może prowadzić do nierównego traktowania. Podnosił też kwestię, dlaczego Ratusz nie odwołał się od decyzji RIO, skoro się z nią nie zgadzał. Radny Łukasz Kowarowski (Lewica), powołując się na opinię prawną (wywiad z radcą prawnym Kamilem Jóźwiakiem opublikowany na naszym portalu), również wyraził obawy co do legalności nowej wersji i wstrzymał się od głosu, podobnie jak radni Prawa i Sprawiedliwości oraz Przemysław Decker. Krytyka dotyczy m.in. potencjalnego naruszenia przepisów określających procedury kontroli, sugerując, że Ratusz oczekuje dostarczania dokumentów do swojej siedziby, zamiast przeprowadzać kontrolę w miejscu działalności placówki, co jest standardem.

[ZT]95402[/ZT]

Kompromitacja służb Prezydenta?

Powtarzające się unieważnienia uchwał przez organ nadzoru, wskazujące na "istotne naruszenia prawa", takie jak wykroczenie poza delegację ustawową, sprzeczność z przepisami wyższego rzędu i fundamentalne błędy legislacyjne, stawiają pod znakiem zapytania staranność i kompetencje osób odpowiedzialnych za tworzenie prawa w Grudziądzu. Sytuację tę można określić jako kompromitację służb prawnych i administracyjnych podległych prezydentowi.

Miastu przysługuje skarga na najnowszą uchwałę RIO do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy w terminie 30 dni od daty jej doręczenia. Czy i tym razem saga z uchwałą oświatową będzie miała swój finał w sądzie, a może czeka nas kolejna próba jej "naprawiania" przez Radę Miejską? Będziemy o tym informować.

Uchwała RIO

[ZT]95072[/ZT]